De stichting Dier & Recht is een campagne begonnen om de gezondheid binnen het ras Drentse Patrijshond aan de kaak te stellen. Onder andere epilepsie, maar ook oogaandoeningen zoals PRA of cataract komen erg veel voor bij dit ras. Dier & Recht roept op tot een verbod op het raszuiver fokken van Drentse Patrijshonden en brengt schokkende cijfers als argumentatie.
Door de stichting is een lijvig dossier opgesteld waarin zij hun argumentatie bijeen hebben gebracht: KLIK HIER
Fokdieren zouden gemiddeld een onderlinge verwantschap hebben die rond de 50% ligt, en dat is heel erg hoog. Onacceptabel hoog zelfs. Als die percentages kloppen, dan tonen ze aan dat de genetische basis van het ras heel erg smal is geworden.
Als dat inderdaad het geval is, dan is dit absoluut een gevolg van te veel en te nauwe lijnteelt binnen het fokprogramma van het ras. Lijnteelt is een beproefde methode om eigenschappen vast te leggen, het is zelfs dé manier om gewenste types vast te leggen in een ras. Het is echter een natuurwet dat selectie op of tegen de ene eigenschap onherroepelijk met zich meebrengt dat je ook (al of niet bewust) selecteert op andere, mogelijk ongewenste eigenschappen! Dat is een ding waarvan iedere fokker zich goed bewust zou moeten zijn! Door eindeloze, of te nauwe lijnteelt zal de genenpoel uiteindelijk versmallen. Door selectie op het gewenste type zul je dat minder gewenste type weliswaar minder vaak gaan zien, maar het zou zomaar kunnen zijn dat dat minder gewenste type over andere eigenschappen beschikt die je eigenlijk wel heel graag zou moeten willen behouden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan dingen die je niet ogenblikkelijk aan de buitenkant kunt zien, zoals karakter, gezondheid of langlevendheid.
Signalen dat je in een genetische flessenhals terecht bent gekomen zijn behalve een toename van erfelijke aandoeningen of afnemende gemiddelde levensverwachting ook inteeltdepressie: dieren willen zich niet meer op natuurlijke wijze voortplanten, teven blijven leeg of krijgen kleine nesten.
Behalve nauwe lijnteelt speelt er nog een ander probleem: het gesloten stamboek. Om stamboompups te kunnen fokken is het in Nederland enkel toegestaan om met raszuivere dieren te fokken, dus een stamboomloze hond zal nooit een bijdrage kunnen leveren aan eender welke rashondenpopulatie dan ook. Toevoegen van vreemd bloed is daarmee uitgesloten, en waar vroeger nog wel eens wat gesjoemeld kon worden is dat tegenwoordig met de verplichte DNA-afname niet meer mogelijk. De gevolgen mogen duidelijk zijn: gesloten stamboeken zijn uiteindelijk voor alle rashonden een doodlopende weg. Stel je het maar voor als een geïsoleerd eilandje, uiteindelijk zijn alle bewoners aan elkaar verwant. Dit is wat er in feite ook gebeurt bij rashonden, en dit proces wordt nog versneld door de gerichte selectie bij fokkers.
Zijn hondenrassen dan uiteindelijk allemaal gedoemd? Nee, dat zijn ze bij een verstandig fokbeleid gelukkig niet, maar wanneer de genenpoel in een ras op dreigt te gaan drogen is inbreng van nieuw genetisch materiaal eigenlijk de enige echt duurzame optie. Dat betekent dat je andere rassen zou moeten inkruisen. En dan het liefst geen rassen uit dezelfde rasgroep, maar rassen die uit een totaal andere genetische cluster komen, want dan breng je namelijk écht iets nieuws. Angst voor typeverlies of inbrengen van zeer ongewenste kenmerken lijkt vooralsnog ongegrond, deze zijn er vaak al in enkele generaties weer uitgefokt.
Dier & Recht lijkt nogal een hetze te willen voeren tegen de rashond als concept, en toont zich daarbij niet altijd even objectief. Toch valt niet te ontkennen dat áls de cijfers die zij aandragen kloppen, er in dit geval wel degelijk een reden is voor de beide rasverenigingen voor de Drentse Patrijshond om na te gaan denken over hoe ze met dit probleem om moeten gaan.
Het is te hopen dat deze rasverenigingen de schouders er onder willen gaan zetten om ons nationaal levend erfgoed te behouden, want dat er een nieuwe weg ingeslagen moet worden lijkt evident.