“Gaat het wel goed schat? Je kijk zo sip? Je kijkt alsof je het helemaal niet naar je zin hebt?” Zo sprak de helper me na afloop van de proef aan. Nee, eigenlijk had ik het inderdaad niet naar mijn zin, Tara werkte nog nooit eerder zo slecht als die dag. Slordig werken met het wild en echt uit vorm, terwijl ze anders altijd zo keurig werkte. Merkwaardig genoeg haalden we de ene tien na de andere omdat de keurmeesters blijkbaar niet hoorden wat ik hoorde en de enige keurmeester die het wél hoorde kon me geen diskwalificatie geven omdat de eend op dat moment nog niet helemaal ontdooid was. Hoe dan ook, we gingen naar huis met 76 punten in de B. Een ander zou er heel blij mee zijn, ik was het op dat moment allerminst.
Nee, ik had het niet naar mijn zin en de hond ook al niet. Waarom het zo slecht ging kon ik niet eens goed vaststellen, maar we waren duidelijk niet op ons best. Hoe het nu eigenlijk boven water kwam kan ik me niet eens meer herinneren, maar terwijl ik met die helper in gesprek was vertelde ik van een naar incident van de dag er voor…
Ik had een middag vrij en besloot van het mooie weer te gaan genieten door met de honden naar de heide te gaan. Lekker even lopen en de honden de vrijheid geven. Het was een doordeweekse dag, dus we hadden de heide praktisch voor onszelf. De twee jongste honden waren al snel druk bezig de heide uit te kammen, maar Moustache, de oudste was mijn schaduw en liep zoals altijd dicht bij mij in de buurt. Die hond was zo’n braverd die je nooit in de gaten hoeft te houden omdat hij nooit een stap verkeerd zette. Zodoende duurde het een tijdje voordat ik merkte dat hij niet meer bij me liep. Deze hond zou nooit zomaar bij me weg lopen en dus liep ik een stukje terug om te kijken waar hij was. Op het open stuk waar ik liep kon ik een eind van me afkijken, maar nergens zag ik Moustache en ik besloot hem maar eens te fluiten. Ineens hoorde ik de hond gedempt blaffen en ik trof hem aan in een gat onder de grond! Ik ging er vanuit dat hij een balletje had gevonden waar hij niet goed bij kon en interpreteerde het geblaf als frustratie, dus ik maande hem uit het gat te komen. Toen ik echter nog eens beter keek zag ik dat hij zich in de nesten had gewerkt, want de pijp was weliswaar breed, maar niet al te hoog en op enig moment was de hond klem komen te zitten en kon niet meer voor- of achteruit. Gelukkig was de pijp wel breed genoeg zodat de hond voldoende zuurstof kon krijgen waardoor hij in ieder geval niet zou stikken.
Het lukte me niet om zelf de hond uit te graven en ik begon inmiddels aardig gestrest te raken. Enige tijd later belde ik 112 dus om hulp. Er werd me toegezegd dat de brandweer zou komen om de hond uit te graven, maar leg dan maar eens uit waar je precies bent op de heide! Kon ik anders naar de parkeerplaats teruglopen en de brandweer opvangen? Dat zag ik uiteraard niet zitten, want ik wilde mijn hond daar niet alleen achterlaten. Inmiddels was ik echt de wanhoop nabij…
Precies op dat moment kwamen er mensen met een hond aan. Mijn honden, die ik had gezegd ergens te blijven liggen doken direct op het heidewachteltje. Het was niet eens boosaardig gedrag, maar puur afreageren van de stressvolle situatie: roedelgenoot in nood, vrouwtje danig in de stress… Nadat ik de beide honden het commando ‘af’ had gegeven vroeg ik de mensen of ze alsjeblieft naar de parkeerplaats wilden lopen om de brandweer naar ons toe te begeleiden waarop de man van het stel terugliep.
Niet lang daarna kwamen er vijf of zes potige mannen met spades recht op ons aangelopen. Onmiddellijk vlogen de twee honden weer overeind en begonnen luidkeels naar de brandweermannen te blaffen. De hele setting, de stress er omheen en de directe benadering van de brandweer was alles bij elkaar voor hen zo verontrustend, dat ze er niet meer zoals gewoonlijk neutraal op konden reageren. Opnieuw heb ik ze “af” toegebulderd om de mannen ongehinderd hun werk te kunnen laten doen. Niet snel daarna was Moustache uitgegraven en konden we op lillepootjes terug naar de auto. In wandelen had ik al geen zin meer en bovendien was ik aardig leeggelopen op dit voorval. De honden trouwens ook. Een dag later nam ik met Tara deel aan een KNJV-proef…
Op het moment dat ik de helper vertelde wat ons de dag er voor was voorgevallen, voelde ik in mijn lijf hoe de stress en het paniekgevoel van de dag er voor weer bovenkwamen. Op dat moment realiseerde ik me pas dat die stress bij mij eigenlijk nog veel te hoog zat en begreep toen ineens ook waarom Tara zo beroerd werkte die dag. Zij was ook maar meegenomen door een voorjaagster die eigenlijk helemaal de kop nog niet naar de wedstrijd had staan en het slechte werken dat ze die dag liet zien niks meer of minder dan een reactie op mij. Mijn stress was zonder enige weerstand zo van het jachtlijntje naar de hond gegaan waarmee ze me als het ware een spiegel had voorgehouden…
Ik zie maar al te vaak dat de hond niet goed werkt als ik zelf niet lekker in mijn vel zit. Gelukkig word ik er wel steeds iets beter in om op tijd te zien wanneer ik beter maar even kan stoppen en wat anders kan doen. Als ik dat namelijk niet doe ben ik alleen maar contraproductief bezig, en dat kan nooit de bedoeling zijn. Ik verwacht maximale inzet van mijn honden, datzelfde mogen ze van mij ook verwachten. Op het moment dat iets dus niet gaat zoals je had gehoopt, of wanneer een anders zo stabiel werkende hond anders reageert dan hij normaalgesproken zou doen, wees dan niet te trots om de oorzaak bij jezelf te zoeken. Natuurlijk, we weten het allemaal best, maar juist in situaties waarbij we slecht in ons vel zitten is het vaak moeilijk om objectief naar onszelf te kijken. De hond heeft vaak al lang laten blijken dat de voorjager niet in zijn of haar normale doen is, maar in plaats van ons er iets van aan te trekken raken we snel gefrustreerd of boos omdat de hond niet gewoon doet wat hem gezegd wordt. Dat is natuurlijk logisch, maar niet eerlijk tegenover de hond. Ik ben ook maar een mens, dus ik maak die fout jammer genoeg ook wel, maar juist op zulke momenten is het waardevol als iemand anders, een trainer of een helper, of wie dan ook je daar op kan wijzen. Uiteindelijk is het zinvoller om even stil te staan dan twee stappen achteruit te moeten gaan.
Die wedstrijddag heb ik maar gewoon het B-diploma aangepakt en ben niet meer opgegaan voor A. Het zat er die dag gewoon niet in. Op deze ene specifieke wedstrijddag na is Tara nooit meer hard in de bek geweest en in de weken er na behaalden we opnieuw hoge diploma’s, maar ditmaal waren ze wel echt verdiend.