Flash News
  • Hij luistert niet… Puberstreken? Ik vond vanmorgen een labrador. Gewoon bij een kom water waar ik langs liep met de honden. Terwijl ik de holle weg omhoog wandelde en…
  • Stelling: je moet een… Elke tak van sport kent zijn stellingen, vaak zijn ze duurzaam. Veel van die stellingen hebben een bijna onbeperkte houdbaarheid. Sommige worden met de tijd…
  • (On)sportief gedrag Ik heb gehoorzame en werklustige honden, een opdracht weigeren doen ze eigenlijk nooit. Een apport laten liggen omdat ze er geen zin in hebben is…
  • Checklist voor de SJP En dan is het wedstrijdseizoen weer aangebroken! De SJP zijn van start gegaan, de MAP volgen over een tijdje en elke keer vraagt het van…
  • Stropende honden Laten we het beestje maar bij de naam noemen: jachthonden die niet onder controle staan wanneer zij van de lijn gaan, die ongeoorloofd zelfstandig op…
Algemeen / Gezondheid / Praktijkjacht / Wedstrijden

Hypoglycemie bij honden

Ineens hadden we een hond met een hypo. Het gebeurde tijdens een lange wandeling met een vriendin. We waren alweer terug op weg richting de auto. De vijf honden die we bij ons hadden waren aan het rennen en vliegen toen een van hen ineens naar ons toekwam. Hij was wat onvast op de pootjes, leek duizelig te zijn. De hond kwam steun bij ons zoeken want hij voelde zich duidelijk niet goed. Ik kreeg het gevoel alsof hij op het punt van flauwvallen stond. Ik vermoedde een hypo en besloot hem een handje beloningskoekjes te geven. Terwijl we de hond in de gaten hielden werd de dierenarts gebeld om te zeggen dat we even langs wilden komen om de hond na te laten kijken. Al snel na het geven van de koekjes leek de duizeligheid weg te trekken en de hond hervatte zijn activiteiten weer. Geen vuiltje meer aan de lucht.

Foto: Jessica Kempes

Hypoglycemie

Vanuit het bos reden we direct door naar de dierenarts waar even wat bloed werd geprikt om te bekijken. Die test liet echter niets zien, en het leek er inderdaad op dat de hond een hypo had gehad. Omdat hij echter die koekjes had gehad was het glucoselevel in het bloed weer op peil gebracht, en was er niets meer van terug te zien in het bloedbeeld. Het was al enige tijd sinds de laatste maaltijd van de hond, dus waarschijnlijk was een lege maag, in combinatie met verhoogde inspanning de oorzaak.

Het ging om een hond in de kracht van zijn leven in een uitstekende conditie, enkele dagen daarvoor had hij zelfs nog een lange en inspannende jachtdag gehad. Nooit eerder had hij een hypo gehad, maar blijkbaar kan dat ineens optreden. Het is na die ene keer trouwens niet meer voorgekomen, dus het wordt beschouwd als een incident.

Hoe ontstaat een hypo(glycemie)?

Een hypo is een gevolg van een te lage bloedsuikerspiegel. Bij honden met suikerziekte is dat wel een bekend verschijnsel. Het kan echter ook voorkomen bij honden die geen suikerziekte hebben, zoals bij de hierboven genoemde hond het geval was. Een hypo kan optreden in situaties waarin de hond plotseling een verhoogde activiteit heeft. De hoeveelheid beschikbare glucose in het bloed raakt daardoor sneller op dan dat het lichaam weer kan aanvullen. Een hond kan diarree hebben of gebraakt hebben, waardoor de opname van glucose bemoeilijkt werd, maar ook kan de hond simpelweg te weinig gegeten hebben of een lege maag hebben. Als er onvoldoende brandstof is, dan raakt de tank natuurlijk wel een keer leeg…

Maagkanteling

Dat laatste, die lege tank, is een punt van discussie. Uit angst voor maagkantelingen zijn veel voorjagers terughoudend om hun honden te laten werken met een gevulde maag. Zo hebben we dat immers altijd geleerd: activiteit met een volle maag verhoogt de kans op een maagkanteling. Teveel lucht in de maag zou ook riskant zijn, vandaar dus dat altijd aanbevolen wordt om honden vanaf een verhoging (daar zijn de voerstandaarden voor gemaakt) te laten eten. Spelen na het eten is om die reden ook uit den boze! Mij is tijdens mijn lessen voedingsleer altijd uitgelegd hoe zoiets ontstaat: neem een lege linnen boodschappentas en probeer die een beetje aan het hengsel heen en weer te zwieren. Dat wil niet zo goed. Doe je echter een paar boeken in die tas, dan zwiert het al een stuk gemakkelijker en het handvat kan zomaar in elkaar draaien. Zo ongeveer zou dat met een maagkanteling ook werken en dat klonk eigenlijk wel volkomen logisch. Tegen alle logica in lijken recente wetenschappelijke onderzoeken echter precies het tegenovergestelde aan te tonen: juist activiteit op een lege maag lijkt de kans op maagkantelingen te vergroten. Ook zou het voor honden beter zijn om vanaf de grond te eten en dus kun je die voerbak wel net zo goed weer op de grond zetten. Een logische verklaring lijkt nog niet te zijn gevonden, maar het is wel opmerkelijk.

Energieleveranciers

Dan nu weer terug naar die hond met die hypo. We liepen nu in het bos, waren dicht bij huis en konden eenvoudig ingrijpen. Maar hoe anders was dat geweest wanneer we midden in een groot bietenveld, ver weg van de auto’s hadden gelopen? Mijn honden krijgen altijd goed te eten als ze moeten werken, en ook als ze er door alle adrenaline van een jachtdag niet zo’n behoefte aan hebben zorg ik er voor dat ze in elk geval iets te verbranden hebben. Een bak brokjes aanbieden halverwege een jachtdag is nutteloos. Die brokken hoeven ze op zo’n moment toch niet. Dan is het dus zoeken naar iets dat makkelijk te geven is, dat snel opgenomen kan worden en dat de honden willen eten. Daar zijn verschillende producten voor in de handel, in de vorm van paté of energyblokken (pemmikan). Die laatste gebruik ik wel graag, al was het maar omdat die blokken goed in kleinere stukjes te verdelen zijn die je in je (jas)zak kunt bewaren. Zo kun je de hond tussen de bedrijven door nog eens iets toestoppen dat ze snel weg kunnen kauwen. Wat ik ook vaak doe is pannenkoeken voeren. Dat krijgen de honden ook niet alle dagen, en zeker met wat spek er op is een pannenkoek (of twee) een goede snelle hap. Het bevat veel koolhydraten die gedurende een wat langere periode door het lichaam kunnen worden omgezet in glucose. Op die manier kun je de bloedsuikerspiegel van de hond wat constanter houden.

Eeuwige discussie: vlees of brokken

Vaak hoor je: “honden zijn carnivoren, die moeten vlees hebben. Die kunnen niks met koolhydraten uit granen.” Dat is niet helemaal waar. Honden zijn als de ultieme cultuurvolgers al heel lang geleden geëvolueerd uit wolven. Ze hebben niet alleen veranderingen in hun gedrag en uiterlijk ondergaan, maar ook fysiek. Het lijkt het er op dat ook hun spijsverteringsstelsel bepaalde wijzigingen heeft ondergaan. Een hond is niet puur een carnivoor, het is een omnivoor met een carnivoor gebit. Dat betekent dat een hond behoefte heeft aan meer dan alleen vlees, en granen kunnen in bepaalde vorm ook prima verteerd worden. Dat blijkt ook wel, anders zouden er niet zoveel honden oud worden op een dieet van uitsluitend (uitgebalanceerde) brokken worden. (Ja, ja, ik weet ook heus wel dat je dat zo niet mag zeggen, want dat er ook zware rokers honderd jaar zijn geworden, maar er zijn toch écht teveel honden op de wereld die oud worden op brokken om dat als toeval te bestempelen.) Om die reden zijn pannekoeken als bron van koolhydraten om tussendoor te geven helemaal niet zo gek.

Handig in meerdere situaties

Niet alleen tijdens een jachtdag, maar ook tijdens een wedstrijddag kan het goed zijn om je hond tussentijds van een ‘bodempje’ te voorzien. Ook al is de hond verhoudingsgewijs korte tijd in actie, al dat gehang en gewacht tussen de proeven door is ook voor een hond vermoeiend. Stel dat je een SJP-A wilt proberen te halen dit jaar, dan heb je er dus al een behoorlijk dagdeel op zitten tegen de tijd dat de dirigeerproef uitgezet gaat worden. Als je dan de zoveelste deelnemer bent die mag proberen om de hond naar de duif te dirigeren, dan moet de hond opnieuw vaak lange tijd wachten. Net als mensen, kunnen ook honden daar behoorlijk flauw van worden. Een half uurtje voordat je moet starten je hond nog een stukje energybar, een pannenkoek of iets anders energierijks geven is dan nog niet zo’n verkeerd idee.

Kortom: er zijn verschillende redenen waarom het verstandig is om een hond niet op een lege maag te laten werken. Het risico op een maagkanteling lijkt volgens de recentste wetenschappelijke inzichten juist kleiner te worden als de maag gevuld is. De hond heeft een energiereserve die hij zowel tijdens een jachtdag, als tijdens een wedstrijd, maar ook tijdens actieve vrije tijd goed kan gebruiken. En buiten dat: het is toch ook gewoon wel heel lekker om even iets lekkers te kunnen eten als je goed je best gedaan hebt voor je baas?

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *