Flash News
  • Hij luistert niet… Puberstreken? Ik vond vanmorgen een labrador. Gewoon bij een kom water waar ik langs liep met de honden. Terwijl ik de holle weg omhoog wandelde en…
  • Stelling: je moet een… Elke tak van sport kent zijn stellingen, vaak zijn ze duurzaam. Veel van die stellingen hebben een bijna onbeperkte houdbaarheid. Sommige worden met de tijd…
  • (On)sportief gedrag Ik heb gehoorzame en werklustige honden, een opdracht weigeren doen ze eigenlijk nooit. Een apport laten liggen omdat ze er geen zin in hebben is…
  • Checklist voor de SJP En dan is het wedstrijdseizoen weer aangebroken! De SJP zijn van start gegaan, de MAP volgen over een tijdje en elke keer vraagt het van…
  • Stropende honden Laten we het beestje maar bij de naam noemen: jachthonden die niet onder controle staan wanneer zij van de lijn gaan, die ongeoorloofd zelfstandig op…
Algemeen

Als het afscheid nadert…

We willen er niet aan, maar vroeg of laat worden eigenaren van oude of zieke (jacht)honden er toch een keer mee geconfronteerd: het afscheid. Een rotonderwerp waar we eigenlijk liever niet over na willen denken. Soms heb je die tijd ook helemaal niet, dan valt ineens een geliefde hond op jonge leeftijd weg door ziekte of door een ongeval. Heb je echter het geluk dat je een hond hebt die ‘gewoon’ oud wordt, dan kun je ruim van te voren nadenken over ‘de beslissing’ en wat daarna.

Foto: Mariëlle Vlaar

Mijn oudste hond was 14 en had echt wat oudemannenkwaaltjes. Hij was stram, zag niet goed meer, hoorde niet goed meer, de laatste anderhalf jaar van zijn leven kreeg hij wat ondersteuning in de vorm van medicatie. Op een middag stond ik dan ook met de dierenarts te overleggen over hoeveel ik mee zou nemen:

“Wil je weer dezelfde hoeveelheid als de vorige keer? Is misschien wel makkelijk hè?”

“Ja, dat is goed. Alhoewel… Hij is inmiddels wel al 14 hè?”

“Ja, dat is ook wel weer zo. Misschien maar de halve hoeveelheid dan? Je kunt toch zo weer extra ophalen als je het nodig hebt…”

We stonden er samen om te lachen, maar ineens hadden we wel allebei het besef uitgesproken dat het eindig was. In de maanden daarna ging ik daar eens wat vaker over nadenken, en stelde mezelf de vraag wanneer het eigenlijk mooi geweest was. Mijn dierenarts had ooit eens tegen me gezegd dat als het moment was gekomen om afscheid te nemen, dat ik dat zou herkennen.

Toen het moment daar was…

Toen het moment daar was, hebben we het inderdaad herkend. En hoewel het tegen al ons gevoel indruiste om afscheid te moeten nemen kunnen we achteraf zeggen dat het goed was. Het verdriet en het gemis werden er niet minder om, maar de acceptatie was uiteindelijk wel makkelijker. Wanneer het moment komt om afscheid te nemen is per hond, per situatie en per eigenaar verschillend. Het zijn hoe dan ook altijd moeilijke afwegingen om te maken. De grens van wat dierwaardig is, die is voor iedereen verschillend. Waar de een afscheid neemt op het moment dat de hond niet meer meekomt op jacht zal de ander misschien de grens trekken bij incontinentie. Weer een ander zal een demente hond misschien nog door laten scharrelen omdat hij nog steeds gretig een bak voer leeg eet. De sentimenten van de een zijn daarin niet beter of slechter dan die van een ander. Het welzijn van de hond moet echter wel altijd voorop blijven staan. Voor een ander kun je dat niet invullen.

Standaard antwoord

Er is geen standaard antwoord te geven op de vraag wanneer het tijd is. Dat maakt het waarschijnlijk ook zo moeilijk. Toen ik onlangs echter weer eens bij de dierenarts kwam zag ik een klein boekje liggen dat ik mee mocht nemen. Het is geschreven door Hugo van Duijn en het heet: “Zijn we niet te vroeg? Overdenkingen over het in laten slapen van het dier dat al enige tijd aan ‘het laatste hoofdstuk’ bezig is.

Foto: AST Farma B.V.

Het is een klein boekje dat alle afwegingen van diereigenaren over euthanasie bespreekt. Er wordt op een objectieve, maar integere manier over geschreven. Misschien is het op sommige punten confronterend, maar er spreekt ook een bepaalde steun en troost uit. Hondeneigenaren zijn niet uniek in de manier waarop ze met Het Vraagstuk worstelen, uiteindelijk spelen bij vrijwel iedereen dezelfde emoties en twijfels mee. De auteur vertelt ook over het moment dat hij en zijn gezin zelf geconfronteerd werden met het moment dat deze zware beslissing genomen moest worden. Een van de afwegingen die hij beschreef kwam me bekend voor:

-De twijfel sloeg toch ook weer toe, maar de wedervraag kwam ook direct. “Als dit dan niet genoeg is, wat dan wel?”

Het was exact de vraag die voor ons uiteindelijk de doorslaggevende factor was, onze hond was zomaar ineens op. Van de ene op de andere dag. Op woensdag liep hij nog gewoon lekker anderhalf uur met de andere honden in het bos, genoot daar van, was geïnteresseerd in wat er om hem heen gebeurde, en op donderdag was hij ineens op. Hij was zichzelf niet meer, lag alleen nog maar te liggen, maakte geen contact meer, had af en toe ineens nog een opleving die ons hoop gaf om daarna weer in zichzelf te keren. Ineens was hij niet meer de gelukkige hond die hij was, hij was op. Hij had het slecht met af en toe een opflakkering van de hond die hij was. Wij, de baas en ik, stelden onszelf de vraag: “Als we het nu nog aankijken, hoe rot moet hij zich dan gaan voelen voordat we gaan besluiten dat het genoeg is geweest?”

Het afscheid

We hebben het nooit met zoveel woorden hardop uitgesproken, maar we wisten het… De dierenarts is vrijdag aan huis gekomen en met heel veel verdriet hebben we afscheid genomen. Wat later reden we zwijgend naar het huisdiercrematorium. Nog nooit eerder zagen we op die route zoveel wild: eenden, hazen, fazanten, reeën, konijnen… Het voelde troostrijk. Alsof de wereld samen met ons afscheid nam van een geliefde jachthond.

Zoals gezegd, er is dus geen standaard antwoord op de vraag wanneer het tijd wordt om afscheid te nemen. Er is geen goed of fout, er is alleen maar op tijd of te laat. Liever een week te vroeg dan een dag te laat, hoe moeilijk het ook is. Het is natuurlijk niet het vrolijkste artikel om het weekend mee in te gaan, maar ook dit hoort er bij. Voor degenen die met een hond in zijn laatste hoofdstuk zit zou ik willen zeggen: informeer eens bij je dierenarts naar dit boekje. Het is wellicht fijn om eens in alle rust alle afwegingen op een rijtje te zetten. Heel veel sterkte en wijsheid gewenst!

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *